Józef Dwernicki (1779-1857)

Wojskowy, generał, działacz emigracyjny.

Józef Dwernicki

Urodził się 19 marca 1779 r. w Warszawie. Wywodził się ze szlacheckiej rodziny posiadającej majątki na Podolu. Walczył w wojnach napoleońskich. W armii Królestwa Polskiego dowodził m.in. 2 Pułkiem Ułanów. W chwili wybuchu powstania listopadowego, już jako generał brygady, dowodził 3 Pułkiem Strzelców Konnych. Przystąpił do insurekcji, m.in. tworząc nowe oddziały armii polskiej i dowodząc w wielu zwycięskich bitwach z Rosjanami, także w czasie wyprawy na Wołyń, mimo że ostatecznie musiał przekroczyć granicę austriacką i złożyć wraz ze swymi oddziałami broń. Był krótko internowany, po czym wyjechał do Paryża. Tam m.in. w 1832 r. współtworzył Komitet Narodowy Polski i Ziem Zabranych, który mimo popularności Dwernickiego istniał jedynie do 1834 r. Z Paryża przeniósł się do Londynu, zaś w 1848 r. skorzystał ze zgody na powrót do Galicji i zamieszkał we Lwowie. W tym samym roku otrzymał propozycję objęcia naczelnego dowództwa armii króla Sardynii Karola Alberta, ale ją odrzucił. W ostatnich latach życia zmagał się z problemami ze zdrowiem. Zmarł 23 listopada 1857 r. w Łopatynie.