Aleksander Jełowicki (1804-1877)

Pisarz, tłumacz, poeta, wydawca, zakonnik.

Aleksander Jełowicki

Urodził się 18 grudnia 1804 r. w Hubniku. Studiował w Akademii Krakowskiej i na Uniwersytecie Warszawskim. Wziął udział w powstaniu listopadowym – należał wówczas do Towarzystwa Patriotycznego. W lipcu 1831 r. zasiadł w Sejmie, będąc posłem hajsyńskim. Po upadku powstania zamieszkał we Lwowie, ale gdy na emigracji powołano Sejm, przeniósł się do Paryża – jego dobra rodzinne zostały skonfiskowane. Zaangażował się w prace emigracji – wszedł do Komitetu Narodowego Polskiego, następnie do Komitetu Narodowego Emigracji Polskiej,  w którym współdziałał z jego przywódcą generałem Józefem Dwernickim. W 1835 r. powołał wraz ze wspólnikami Drukarnię i Księgarnię Polską w Paryżu – jako wydawca miał wielkie zasługi dla popularyzowania polskiej kultury. Redagował „Rocznik Emigracji Polskiej”, „Wiadomości Krajowe i Emigracyjne” i „Kalendarz Pielgrzymstwa Polskiego”. W 1839 r. sprzedał drukarnię i księgarnię. W 1841 r. otrzymał święcenia kapłańskie, w 1844 r. wstąpił do Zgromadzenia Zmartwychwstańców. Zaangażował się w zwalczanie towianizmu – próbował m.in. odciągnąć od niego Adama Mickiewicza. Spowiadał przed śmiercią Fryderyka Chopina. Dał się zwieść fałszywej historii Makryny Mieczysławskiej, podającej się za prześladowaną przez Rosjan zakonnicę. Zaangażowany w życie religijne emigracji, wciąż był aktywnym publicystą, współpracującym także z konserwatywną prasą krajową. Stał się obiektem prowokacji carskiej ochrany, która przez swego agenta rozpowszechniała nieprawdziwe informacje na jego temat. Zmarł w Rzymie 15 kwietnia 1877 r.